Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2022

Δόκτωρ Γκλας

Στοκχόλμη, αρχές του 20ου αιώνα.


Ο γιατρός Γκλας αρνείται να βοηθήσει μια απελπισμένη γυναίκα που θέλει να διακόψει μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, κρυπτόμενος πίσω από τον νόμο και παραθέτοντάς της τετριμμένες δικαιολογίες.


Για την νεαρή και όμορφη Χέλγκα, όμως, που σιχάθηκε τον μεγάλο σε ηλικία πάστορα άντρα της και παραδόθηκε σε νεαρό εραστή είναι έτοιμος να ξεχάσει νόμους, όρκους και όλα τα υπόλοιπα, ώστε να την υποστηρίξει στην προσπάθειά της να αποκρούσει τις συνεχείς απαιτήσεις του να εκπληρώσει τα “συζυγικά της καθήκοντα”.


Και φτάνει σε άκρα αδιανόητα – θεωρητικά – για να επιτύχει τον σκοπό του.

 


Τρία στοιχεία της παράστασης μου άρεσαν ιδιαίτερα: το πρώτο, η σκανδιναβική ατμόσφαιρα που αποπνέει.


Τα πιο φρικτά πράγματα λέγονται, οι πλέον αποτρόπαιες πράξεις εκτελούνται με ψυχρότητα, ψυχραιμία και αποστασιοποίηση που σοκάρει, χωρίς υπερβολικές εξάρσεις και συναισθηματικές μεταπτώσεις που να προκαλούν εκρήξεις – πολλές φορές αδικαιολόγητες και ανεξήγητες.


Οι χαρακτήρες λειτουργούν με αυτοσυγκράτηση που φτάνει στα όρια του οδυνηρού, κάθε άλλο παρά αναμενόμενη όταν αναφερόμαστε στα καθιερωμένα και στις αντιλήψεις που επικρατούν στο ελληνικό θέατρο, ακόμη και σε ανάλογες παραστάσεις. 

 

 

 

Το δεύτερο, είναι η διατύπωση των σκέψεων που γεννιόνται στους εγκεφάλους των χαρακτήρων. Είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρον να βλέπεις και να ακούς το πως σκέφτονται από την μία, και από την άλλη το πως αντιδρούν όταν φτάνει η ώρα να κάνουν πράξεις τα όσα πλάθει το μυαλό και η φαντασία τους.


Το τρίτο, η ελαφρότητα που επίσης αποπνέει η παράσταση. Εδώ καθοριστικό ρόλο παίζουν οι ABBA, και οι χορευτικές κινήσεις και εκφράσεις του προσώπου του καθενός εκ των χαρακτήρων όταν ακούγονται τα κομμάτια τους. 

 

 


Αυτό βοηθάει στον μέγιστο βαθμό ώστε να μην γίνεται καταπιεστική και καταθλιπτική η εμπειρία, παρά τα όσα διαδραματίζονται “επί σκηνής”.


Και ήταν ο κύριος παράγοντας που με παρακίνησε να ερμηνεύσω το αμφιλεγόμενο τέλος ως happy end, σε συνδυασμό με την διαπίστωση του γιατρού ότι “δεν ήρθαν οι Ερινύες”, κάτι που ίσως με βοήθησε να δικαιολογήσω – έστω εν μέρει – τις πράξεις του.


Η δε συζήτηση με τους συντελεστές της παράστασης ήταν εξόχως αποκαλυπτική για όλα εκείνα τα στοιχεία της που είτε μου ξέφυγαν είτε επέλεξα να μην τους δώσω την ανάλογη σημασία, παρότι την παρακολούθησα δύο φορές.


Όπως για παράδειγμα το ότι η άρνηση του γιατρού να τερματίσει την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη της ανώνυμης γυναίκας – μετά από τρεις ή τέσσερις γέννες – σε σύγκριση με το πως αντέδρασε όταν η Χέλγκα ζήτησε την βοήθειά του, ήταν ο τρόπος που επέλεξε ο συγγραφέας για να μιλήσει για την άμβλωση – θέμα-ταμπού, ακόμη και στην Σουηδία της εποχής.


Ή το πως οι άνθρωποι με εξουσία – ο πάστορας που προαλείφεται για αρχιεπίσκοπος – χρησιμοποιούν την θέση, την εξουσία και το θεωρητικό υπόβαθρο που την συνοδεύει για να αποσπάσουν ότι θέλουν, ακόμη και με την βία.


Σημαντικότερος όλων, όμως, ο πόθος και πως – η έλλειψη, η έναυση και η αχαλίνωτη επιδίωξή του οποίου – καθορίζει, διαμορφώνει και καταστρέφει τις ζωές των ανθρώπων.

 

 


Ο γιατρός υποφέρει από την έλλειψη του πόθου, φτάνει κοντά στον παραλογισμό όταν ανάβει μέσα του και είναι έτοιμος να κάνει τα πάντα για να μείνει κοντά, έστω, στο αντικείμενο του ενδιαφέροντός του.


Ο πάστορας είναι παραδομένος άνευ όρων και προσπαθεί να τον αποσπάσει με κάθε τρόπο από την γυναίκα του, ακόμη και όταν αυτή δεν ανταποκρίνεται, μέχρι του σημείου να γίνει βίαιος.


Η Χέλγκα βρίσκει την εκπλήρωση του πόθου στο πρόσωπο του νεαρού εραστή.


Ο νεαρός εραστής είναι ταυτόχρονα αντικείμενο του πόθου της Χέλγκα και έτοιμος να την αφήσει για κάποια άλλη γυναίκα που είναι όμορφη και τον ποθεί, και ταυτόχρονα του προσφέρει τα εχέγγυα για κοινωνική και επαγγελματική ανέλιξη.


Δόκτωρ Γκλας

Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ


Συντελεστές:


Μετάφραση: Αγγελική Νάτση

Διασκευή-Σκηνοθεσία: Άγγελος Χατζάς

Σκηνικά-Κοστούμια-Φωτισμοί: Αλέξανδρος Κομπόγιωργας

Μουσική-Ηχητική επεξεργασία: Βασίλης Χρηστακέας

Φωτογραφίες παράστασης: Αλέξανδρος Μποτονάκης

Επικοινωνία: Αντώνης Κοκολάκης


Παίζουν:

Βλαδίμηρος Γιαννακάκος

Αργυρώ Λογαρά

Γιάννης Νικολάου

Άγγελος Χατζάς

 

Παραγωγή: 

Εταιρεία θεάτρου “Νεάπολις”

http://neapolis160.blogspot.gr


Θέατρο Φούρνος

Μαυρομιχάλη 168

Τηλέφωνο 2106460748

 

Ημέρες και ώρες παραστάσεων:

Δευτέρα: 21.00

Τρίτη: 21.00

Διάρκεια παράστασης:

1 ώρα και 20 λεπτά, χωρίς διάλειμμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου