Ενας χρυσός κανόνας...

.. της πολιτικής της Μέσης Ανατολής τον τελευταίο μισό αιώνα είναι ότι οι εξτρεμιστές σαρώνουν και οι μετριοπαθείς παραμερίζουν. Την περασμένη Παρασκευή, όμως, αυτός ο κανόνας παραβιάστηκε στη Βεγγάζη. Οι μετριοπαθείς δεν παραμέρισαν. Ενώθηκαν και επιτέθηκαν στο αρχηγείο της ισλαμικής οργάνωσης Ανσάρ αλ Σαρία, μέλη της οποίας φέρονται ως ύποπτα για την πολύνεκρη επίθεση εναντίον του αμερικανικού προξενείου στη Βεγγάζη. Δεν είναι σαφές αν αυτή η τάση θα διαδοθεί. Μετά τις κραυγές της αδιαλλαξίας, όμως, που έχουν τρομοκρατήσει τους πάντες στην περιοχή, είναι ενθαρρυντικό να βλέπει κανείς Λίβυους να κρατούν πανό που γράφουν «Θέλουμε δικαιοσύνη για τον Κρις» (τον αμερικανό πρεσβευτή Κρις Στίβενς (φωτογραφία), που δολοφονήθηκε στην επίθεση), «Τέλος στην Αλ Κάιντα», και να ζητούν τη διάλυση των ένοπλων οργανώσεων. Παράλληλα, άρχισαν να εμφανίζονται άρθρα στον αραβομουσουλμανικό Τύπο που δεν αναρωτιούνται πλέον «τι τρέχει με την Αμερική;», αλλά «τι τρέχει με μας, και πώς μπορούμε εμείς να το διορθώσουμε;»

Ο Ιμάντ αλ Ντιν Χουσέιν...

... αρθρογράφος της εφημερίδας του Καΐρου «Al Shorouk», έγραψε την περασμένη Δευτέρα ένα άρθρο στο οποίο σημείωνε: «Καταγγέλλουμε τη Δύση μέρα-νύχτα και μιλάμε για την ηθική της αποσύνθεση, ενώ ταυτόχρονα εξαρτιόμαστε πλήρως από αυτήν. Εισάγουμε, κυρίως από τη Δύση, αυτοκίνητα, τρένα, αεροπλάνα, ψυγεία και πλυντήρια. Είμαστε μια χώρα που αυτή την περίοδο δεν συνεισφέρει καθόλου στον ανθρώπινο πολιτισμό. Εχουμε γίνει βάρος σε άλλες χώρες. Αν είχαμε πραγματικά εφαρμόσει την ουσία των οδηγιών του Ισλάμ και όλων των άλλων θρησκειών θα βρισκόμασταν σήμερα στην πρωτοπορία όλων των εθνών. Ο υπόλοιπος κόσμος θα μας σεβαστεί όταν ξαναγίνουμε άνθρωποι που μετέχουμε στον ανθρώπινο πολιτισμό, αντί να είμαστε παράσιτα που τρεφόμαστε από τον υπόλοιπο κόσμο και στη συνέχεια εξαπολύουμε επιθέσεις εναντίον του από το πρωί μέχρι το βράδυ». 

 

«Η Δύση...

... δεν αποτελεί μια όαση ιδεαλισμού», συνέχιζε ο αρθρογράφος της καλύτερης εφημερίδας του Καΐρου. «Η εκμετάλλευση κυριαρχεί σε πολλούς τομείς. Τουλάχιστον όμως η Δύση δεν είναι βυθισμένη στις ψευδαισθήσεις, όπως εμείς. Κατά συνέπεια, η υποστήριξη του Ισλάμ και του Προφήτη των μουσουλμάνων πρέπει να γίνει μέσα από τη δουλειά, την παραγωγή, τις αξίες και τον πολιτισμό, όχι με την επίθεση σε πρεσβείες και τη δολοφονία διπλωματών». Ο Μοχάμαντ Τάκι, ένας φιλελεύθερος πακιστανός αρθρογράφος από την εφημερίδα της Λαχώρης «Ντέιλι Τάιμς», επισημαίνει από την πλευρά του ότι δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία για την προσφυγή στη βία και ότι το μίσος γεννά περισσότερο μίσος. «Η διέξοδος είναι να κυριαρχήσουν οι φωνές της λογικής επί των φωνών του μίσους, όχι να κατασταλεί η ελεύθερη έκφραση», τονίζει. 

 

Η εσωτερική συζήτηση...

... στον αραβικό κόσμο έχει κατασταλεί για δεκαετίες από αυταρχικούς ηγέτες που περιόριζαν τη δράση των εξτρεμιστικών ισλαμιστικών κομμάτων χωρίς να αντιπαραθέτουν στις ιδέες τους την ελεύθερη έκφραση. Μήπως βλέπουμε τώρα την έναρξη μιας τέτοιας διαδικασίας; Είναι πολύ νωρίς για να το κρίνουμε. Αξίζει τον κόπο, όμως, να παρακολουθούμε και την παραμικρή της έκφραση.

ΤΑ ΝΕΑ/THE NEW YORK TIMES Του Thomas Friedman

Υπάρχει μια διάσημη...

 

... φωτογραφία με τον τίτλο «Piss Christ», στην οποία απεικονίζεται ένας σταυρός βουτηγμένος, κατά τα λεγόμενα του καλλιτέχνη, στα ούρα του. Οι συντηρητικοί χριστιανοί, παρ' όλα αυτά, δεν διαδήλωσαν εναντίον της. Η επιτυχημένη παράσταση στο Μπρόντγουεϊ «Το βιβλίο των μορμόνων» διακωμωδεί τα πιστεύω της Εκκλησίας, παρουσιάζοντάς τα ως μαγγανείες. Κανένας μορμόνος δεν έβαλε όμως φωτιά σε θέατρα, σε ένδειξη αντίδρασης. Για ποιον λόγο λοιπόν κομμάτια του ισλαμικού κόσμου βυθίζονται στη βία όταν κάτι ή κάποιος προσβάλλει τον Προφήτη Μωάμεθ; Πρέπει άραγε να περιορίσουμε το δικαίωμα να προσβάλλει κάποιος θρησκείες, όταν οι πιστοί τους δεν το ανέχονται;

Μερικές επισημάνσεις...

... πρώτα. Κατ' αρχάς η τηλεόραση μεγεθύνει (και μπορεί να ενδυναμώσει) τους τρελαμένους φανατικούς. Οι τζιχαντιστές που σκότωσαν στη Λιβύη τον αμερικανό πρεσβευτή Κρις Στίβενς ήταν σαφώς λιγότεροι από τα πλήθη που συνέρρευσαν για να απολογηθούν λίγες μέρες αργότερα. Επίσης, πρέπει να υπενθυμίσουμε πως δεν είναι μόνο οι μουσουλμάνοι, οι οποίοι περιοδικά βγαίνουν εκτός εαυτού, άλλα όλοι μας. Ιδίως στις κοινωνίες με υψηλότερα ποσοστά αμόρφωτων νεαρών ανδρών. Οι αναταραχές, τις περισσότερες φορές τουλάχιστον, προκαλούνται για λόγους δημογραφικούς και όχι για λόγους θρησκευτικούς. Οταν τον 19ο αιώνα οι ΗΠΑ έσφυζαν από αμόρφωτους νεαρούς, οι προτεστάντες εξεγέρθηκαν κατά των καθολικών.

Οι ευαισθησίες...

... των συντηρητικών μουσουλμάνων μάς φαίνονται όμως μερικές φορές υπερβολικές. Είχα καλύψει κάποτε μια είδηση που αφορούσε έναν πακιστανό καθηγητή πανεπιστημίου, ο οποίος φυλακίστηκε και απειλήθηκε με εκτέλεση γιατί είχε εικάσει πως οι γονείς του Μωάμεθ δεν ήταν μουσουλμάνοι. (Πώς θα μπορούσαν να ήταν άλλωστε, αφού το Ισλάμ ξεκίνησε με τις διδασκαλίες του γιου τους.) Θεωρώ πως υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις για το φαινόμενο αυτό. Σε αρκετές μουσουλμανικές χώρες, η ελευθερία του λόγου δεν αποτελεί απαραβίαστη αξία. Επιπλέον, αντιλαμβάνονται τη γελοιοποίηση του προφήτη στα πλαίσια μιας γενικότερης προσπάθειας του δυτικού κόσμου να εισβάλει ή και να εξευτελίσει τον ισλαμικό.

Στην πραγματικότητα...

... τα επεισόδια που εκτυλίσσονται αυτή τη στιγμή στον αραβικό κόσμο έχουν να κάνουν περισσότερο με έναν πολιτικό πόλεμο παρά με το προσβλητικό βίντεο. Εξτρεμιστές μουσουλμάνοι, όπως οι σαλαφιστές, θεωρούν πως έχουν αδίκως παραγκωνιστεί και χρησιμοποιούν το βίντεο σαν μια ευκαιρία για να ντροπιάσουν την κυβέρνησή τους και να επανέλθουν στο προσκήνιο. Αυτή είναι μια πολιτική διαμάχη και όχι θρησκευτική. Εμείς είμαστε απλά τα πιόνια... Θα ήταν λάθος όμως να αρχίσουμε να λογοκρίνουμε εμείς τους τρελούς μας. Η ελευθερία τού να είναι κάποιος ανόητος αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμά μας. Οπως έχουν επισημάνει και ηγετικές μορφές του Ισλάμ, θα υπάρχουν πάντα προσβολές προς μια θρησκεία και θα πρέπει οι μουσουλμάνοι να μάθουν να απαξιούν. Οπως δηλώνει ο Νασρ Χαμίντ Αμπου Ζιάντ, ένας από τους κορυφαίους θεολόγους του μουσουλμανικού κόσμου: «Γιατί θα πρέπει να νιώθουμε πως κινδυνεύουμε από το οτιδήποτε; Χιλιάδες βιβλία έχουν γραφτεί εναντίον του Μωάμεθ. Χιλιάδες βιβλία έχουν γραφτεί εναντίον του Ιησού. Αυτά όμως τα βιβλία δεν κατέστρεψαν καμία πίστη». 

 

ΤΑ ΝΕΑ/ THE NEW YORK TIMES ΤΟΥ NICHOLAS D. KRISTOF

 

Αραβικός χειμώνας

[Διαστάσεις] Τα Νέα

Του Μιχάλη Μιτσού

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012

Η Τζουμάνα Χαντάντ δεν θα τον ξεχάσει ποτέ. Ηταν μουσουλμάνος. Ηταν παντρεμένος. Κι ήταν καταπληκτικός εραστής. Συνδύαζε με εκρηκτικό τρόπο το θερμό αίμα των Αράβων με τις φλογερές συνέπειες των στερήσεων που συνοδεύουν έναν γάμο. Είχε όμως μια ιδιαιτερότητα. Μόλις έμπαιναν στο δωμάτιο του ξενοδοχείου, και αφού την έγδυνε, έψαχνε στο ταβάνι το βέλος της Κάαμπα, που δείχνει στους πιστούς προς τα πού είναι η Μέκκα. Οταν έφτανε η ώρα της προσευχής, σηκωνόταν απότομα από το κρεβάτι, γυμνός ακόμη και στάζοντας σπέρμα, κι άρχιζε τις τελετουργικές πλύσεις. Υστερα κάλυπτε με μια πετσέτα την περιοχή ανάμεσα στον αφαλό του και τα γόνατά του, στρεφόταν προς την κατεύθυνση του τόξου και ξεκινούσε τα «Allahu Akbar». Οταν τελείωνε, έπινε μια γουλιά σαμπάνια και επέστρεφε στο κρεβάτι με ανανεωμένο πνευματικό ενθουσιασμό.

 

Η λιβανέζα συγγραφέας, που διηγείται η ίδια την εμπειρία της στη «Λιμπερασιόν», παραδέχεται ότι στην αρχή ο τύπος τη γοήτευε: ήταν ένας παντρεμένος μουσουλμάνος που ξενοπηδούσε, έπινε αλκοόλ, αλλά δεν έχανε καμιά από τις προσευχές που του συνιστούσε ο Προφήτης του για να εξασφαλίσει την είσοδο στον Παράδεισο. Κάποια στιγμή βέβαια τον βαρέθηκε και τον παράτησε. Παρακολουθώντας όμως σήμερα αυτή τη νέα κρίση με την ταινία και τα σκίτσα, αναρωτιέται πόσες τέτοιες διχασμένες προσωπικότητες υπάρχουν στον Λίβανο και σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Οπως εκείνος ο φιλελεύθερος διανοούμενος που την κατηγορούσε ότι ντύνεται συντηρητικά αλλά έγινε έξαλλος όταν είδε μια μέρα την αδελφή του με μίνι φούστα. Ή ο διάσημος αριστερός συγγραφέας που υπερασπίζεται τη χειραφέτηση των γυναικών, αλλά δεν χάνει ευκαιρία να παρενοχλήσει όποια γυναίκα βρεθεί στον δρόμο του. Η σεξουαλική παρενόχληση είναι πράγματι ένα εθνικό σπορ στον αραβικό κόσμο και δεν υπάρχει κανείς νόμος που να προστατεύει τις γυναίκες.

 

Στην αραβική κουλτούρα, γράφει η Χαντάντ, οι έννοιες της αρετής και της εγκράτειας είναι συνώνυμες. Οπως και οι έννοιες της ελευθερίας και της εξαχρείωσης. Ακόμη και στην πάλαι ποτέ «Ελβετία της Μέσης Ανατολής» οι γυναίκες πρέπει να είναι παρθένες όταν παντρεύονται. Η ανάπλαση του παρθενικού υμένα κάνει θραύση. Κι όποια γυναίκα τολμήσει να έχει εξωγαμιαίες σχέσεις κινδυνεύει να δολοφονηθεί από μέλος της οικογενείας της. Είκοσι χιλιάδες γυναίκες πέφτουν κάθε χρόνο θύματα εγκλημάτων πάθους στον αραβικό κόσμο. Και το χειρότερο απ' όλα είναι ότι οι γυναίκες αποδέχονται αυτή τη μοίρα. Θεωρούν ότι η απουσία τους από την πολιτική ζωή ή η χρησιμοποίησή τους σε σεξιστικές διαφημίσεις είναι κάτι φυσιολογικό. Κάτι που προκύπτει από την ελεύθερη επιλογή τους. Στην πραγματικότητα, δεν είναι τίποτα άλλο από το προϊόν μιας αναίσχυντης πλύσης εγκεφάλου.

 

Οχι, αυτό δεν λέγεται αραβική άνοιξη, καταλήγει η συγγραφέας. Περί αραβικού χειμώνα πρόκειται. Η λύση; Να καταστρέψουμε τα πάντα. Κι ύστερα να τα κτίσουμε από την αρχή, άνδρες και γυναίκες μαζί. Αυτή είναι η μάχη που χρειαζόμαστε, αυτή είναι η επανάσταση που αξίζουμε.